Wiele z nas pamięta sztruksowe spodnie, spódnice i kurteczki, w które ubierały nas nasze mamy. Sztruks – przyjemny w dotyku i ciekawy w swej prążkowanej strukturze – wielu z nas kojarzy się z latami 70. XX wieku, kiedy był powszechnie dostępny i niezwykle popularne. Mało osób jednak wie, że sztruks ma długą i bogatą historię. Zapraszamy do lektury dzisiejszego artykułu!
Sztruks – materiał
Zanim o historii, kilka słów o tym, czym jest sztruks. Jest to tkanina prążkowana, miękka i dosyć gruba. Kiedy przyjrzymy się jej z bliska, zobaczymy, że wygląda jakby była wykonana z wielu ułożonych równolegle sznurków, które zostały zszyte razem. Sztruks to materiał o okrywie włosowej utworzonej przez nitki wątku. To właśnie owa okrywa daje przyjemny komfort termiczny i sprawia, że sztruksowa kurtka czy sztruksowe spodnie idealnie będą nadawały się na sezon jesienno-zimowy. Sztruksy są też bardzo uniwersalne – szyje się z nich kamizelki, koszule, kurtki, spodnie, płaszcze, marynarki, ale też i dodatki – kaszkiety czy krawaty.
Ale nie tylko!
Sztruks znajduje także zastosowanie w tapicerstwie – obija się nim fotele, kanapy i krzesła. Sztruks tapicerski jest oczywiście znacznie grubszy niż ten używany do produkcji ubrań, dzięki czemu cechuje go wysoka odporność na ścieranie. Cieszy się dużą popularnością głównie ze względu na dość długie włosie, które jest bardzo przyjemne w dotyku. Jedną z jego odmian jest ribcord.
Skąd wziął się sztruks?
Aby poznać historię sztruksu musimy cofnąć się do XVIII-wiecznej Anglii. To tam wynaleziono sztruks, który szybko zyskał popularność wśród obywateli wszystkich warstwa społecznych. Sztruks po angielsku to corduroy, a więc niektórzy uważają, iż ta nazwa wywodzi się z francuskiego corde du roi (czyli sznur króla). Jest to jednak błędna etymologia, ponieważ słowo corduroy powstało z połączenia słów cord oraz duroy, jak była określana gruba wełniana tkanina produkowana w Anglii właśnie w XVIII wieku.
Ze względu na swoje zalety – wytrzymałość oraz komfort termiczny, sztruks stał się dobrym i popularnym materiałem do szycia odzieży roboczej. W latach 50. XX wieku był także bardzo chętnie noszony przez amerykańską inteligencję – profesorów uczelni wyższych oraz uczniów najlepszych szkół.
Sztruks – rodzaje
Sztruks, jak każda niemalże tkanina, występuje w wilku wariacjach. Zależą one od liczby prążków włosowatych na 10 cm. Jedną z odmian sztruksu jest tzw. Manchester, w którym na każde 10 cm przypada od 25 do 40 prążków. Nazwa pochodzi od miasta, w którym ją produkowano.
Nieco węższą odmianą sztruksu jest tzw. Trenker, w którym doliczymy się od 10 do 25 prążków na każde 10 cm materiału. Spopularyzował ją Luis Trenker, włoski pisarz, reżyser i bobsleista-olimpijczyk (!), dla którego sztruks był niemalże znakiem rozpoznawczym.
Możemy także natknąć się babycord, czyli odmianę sztruksu o najgęstszym rozmieszczeniu prążków. Używa się jej do produkcji ubrań i akcesoriów dla dzieci – od kurteczek i spodenek po kołderki, beciki i kocyki.
Zalety sztruksu
Dlaczego sztruks cieszy się taką popularnością, mimo iż czasami „wychodzi z mody”? Przede wszystkim ze względu na swoją wytrzymałość – odpowiednio pielęgnowana sztruksowa kurtka czy sztruksowa spódnica może zostać z nami na lata. Jeśli umieścimy sztruks na osi czasu, dostrzeżemy, że nie jest to jedynie chwilowy krzyk mody, a klasyk ponadczasowej elegancji. Tak, elegancji! Wbrew temu, co się o nich uważa, sztruksowe ubrania mogą być bardzo eleganckie. Oczywiście, można nosić je też w bardzo luźnych i nieformalnych stylizacjach – wszystko zależy od tego, co akurat jest nam potrzebne.
Ponadto sztruks jest bardzo wygodny! Dobrze układa się na ciele i jest miły w dotyku. Jego mięsistość daje prawdziwy komfort noszenia. Najczęściej produkowany jest z bawełny, co dodatkowo zapewnia wysoką jakość. O bawełnie więcej przeczytasz tutaj: Bawełna – wszystko, co powinnaś o niej wiedzieć!
Sztruks – czyszczenie
Ogromną zaletą sztruksu, którą z pewnością docenią mamusie, jest to, że łatwo się go czyści. Jeśli mamy meble obite sztruksem tapicerskim to prawdopodobnie w miejscach pomiędzy prążkami będą zbierały nam się zabrudzenia – kurz, paprochy, sierść zwierząt. Jednak dobrej jakości sztruks bez obaw możemy odkurzać! Warto zacząć odkurzanie mebla na ssaniu o niższej mocy i stopniowo zwiększać po upewnieniu się, że nic się z nim nie dzieje.
A co w przypadku plamy? Nic nie stoi na przeszkodzie, by stosować bezpieczne i sprawdzone na innych meblach środki do czyszczenia tapicerki.
Jeśli zaś chcemy ubrać zabrudzone ubrania ze sztruksu, pamiętajmy, by czytać metki i postępować z zaleceniami producenta! Z pewnością należy prać go w niskich temperaturach i zrezygnować z odwirowania – ma tendencję do kurczenia się. Najbezpieczniej jednak korzystać z prania chemicznego. Czytaj więcej: Jak czytać metki na ubraniach?
Sztruksowe ubrania mogą stanowić zarówno podstawę naszych klasycznych stylizacji, jak i jedynie delikatny dodatek. Warto sięgnąć po niego i przekonać, się o wyjątkowej kombinacji zalet, której próżno szukać w innych tkaninach!