Flanela – ciepła, miękka i wytrzymała tkanina
Nosili ją nasi dziadkowie, a babcie szyły z niej mięciutką pościel. Flanela, czyli wyjątkowa, ponadczasowa tkanina sprawdzi się w wielu wydaniach. Jest tak miękka, że chętnie używa się jej do produkcji ubranek dla niemowląt, a przy tym wytrzymała na tyle, by szyć z niej męskie garnitury zimowe. Ale to nie wszystko! W tym artykule dowiesz się, jakie zalety ma flanela i dlaczego nadal jest tak chętnie wykorzystywana. Zapraszamy do lektury!
Skąd się wzięła flanela?
Pochodzenie flaneli nie jest do końca jasne, jednak wiele źródeł wskazuje na to, że pochodzi z XVI-wiecznej Walii. Początkowo była określana jako Welsh cotton, czyli walijska bawełna. Przeczyło to jednak jej faktycznemu składowi – flanela była wełniana.
Pod koniec XVII wieku pojawiła się we Francji jako flanelle, zaś na początku XVIII w Niemczech pod nazwą Flanell. Jej popularność znacznie wrosła wraz z upowszechnianiem się zgrzeblarni, czyli warsztatów, których odbywało się zgrzeblenie (przetwarzanie) wełny. Dzięki mechanizacji tego procesu, wełnę można było przetwarzać szybciej. Co ciekawe, flanela produkowana w różnych fabrykach, różniła się od siebie. Zależało to w dużej mierze od gatunku surowej wełny dostępnej w poszczególnych regionach Walii. Niektóre gatunki były znaczenie bardziej delikatne i miękkie niż inne.
Trwałość, niska cena i właściwości termoizolacyjne sprawiły, że flanela stała się prawdziwym hitem w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku. Szyto z niej kombinezony dla robotników, bieliznę, mundury wojskowe oraz garnitury. Ceniono ją nie tylko za wytrzymałość, ale również za niską podatność na zagniecenia oraz powstawanie plam.
Czy flanela zawsze jest w kratę?
Często, jednak nie zawsze. Najbardziej popularne obecnie są właśnie kraciaste koszule flanelowe, stylizowane na strój robotnika czy nawet leśniczego. To właśnie one pokażą nam się w wyszukiwarce, zaraz obok pościeli flanelowej. Jednak często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że inna część odzieży jest wykonana z flaneli, ponieważ producent ma obowiązek informować tylko o użytym materiale, nie zaś o tkaninie.
Choć pierwotnie flanela była produkowana jedynie z wełny, to mniej więcej na początku XX wieku zaczęto używać również bawełny oraz jedwabiu. Wówczas flanela stała się tkaniną wykorzystywaną w sporcie, szczególnie w krykiecie. Aż do lat 70. ubiegłego wieku zawodnicy krykieta nosili flanelowe spodnie. Dzisiaj bardziej popularna jest flanela bawełniana, z uwagi na to, że jest tańsza od wełnianej.
Dzisiaj do barwienia używa się oczywiście barwników, lecz nie zawsze tak było. Na samym początku kolor uzyskiwało się poprzez mieszanie wełny białej, niebieskiej, czarnej oraz brązowej w konkretnych proporcjach. Jaśniejsze odcienie można było otrzymać barwiąc wełnę dwutlenkiem siarki.
Flanela świetnie sprawdza się jako dodatkowa warstwa ocieplenia. Od wielu lat w ten właśnie sposób dociepla się kurtki, spodnie czy płaszcze. Żołnierze Wojska Polskiego mają w swym zimowym umundurowaniu kurtki z flanelową podpinką, zaś spodnie są od wewnątrz podszyte tą właśnie tkaniną. Jednak również ubrania wykonane w całości z flaneli, w szczególności sukienki, spódnice czy koszule będą zapewniać ciepło.
Flanela wełniana i nie tylko
Choć pierwotnie flanela była produkowana jedynie z wełny, to mniej więcej na początku XX wieku zaczęto używać również bawełny oraz jedwabiu. Wówczas flanela stała się tkaniną wykorzystywaną w sporcie, szczególnie w krykiecie. Aż do lat 70. ubiegłego wieku zawodnicy krykieta nosili flanelowe spodnie. Dzisiaj bardziej popularna jest flanela bawełniana, z uwagi na to, że jest tańsza od wełnianej.
Dzisiaj do barwienia używa się oczywiście barwników, lecz nie zawsze tak było. Na samym początku kolor uzyskiwało się poprzez mieszanie wełny białej, niebieskiej, czarnej oraz brązowej w konkretnych proporcjach. Jaśniejsze odcienie można było otrzymać barwiąc wełnę dwutlenkiem siarki.
Flanela świetnie sprawdza się jako dodatkowa warstwa ocieplenia. Od wielu lat w ten właśnie sposób dociepla się kurtki, spodnie czy płaszcze. Żołnierze Wojska Polskiego mają w swym zimowym umundurowaniu kurtki z flanelową podpinką, zaś spodnie są od wewnątrz podszyte tą właśnie tkaniną. Jednak również ubrania wykonane w całości z flaneli, w szczególności sukienki, spódnice czy koszule będą zapewniać ciepło.
Do czego używa się flaneli?
W pierwszej chwili przychodzą nam do głowy najbardziej oczywiste zastosowania flaneli: kultowe koszule w kratę oraz pościel. Jednak jak już wcześniej wspomnieliśmy, szyje się z niej również ubranka dziecięce, koce, garnitury, męskie spodnie, ale i… sukienki. Flanelowa sukienka ze względu na miękkość materiału oraz właściwości termoizolacyjne będzie idealna na chłodniejsze miesiące, ale także doskonale wpasuje się w klasyczną elegancję. Chętnie noszona była wiele lat temu, bez względu na panującą modę, a więc będzie cieszyła się powodzeniem również współcześnie.
Na rynku znajdziemy też różnego rodzaju ręczniki i flanelowe okrycia kąpielowe z godną uwagi absorbcją wody. A jeśli zechcemy zaraz potem ruszyć w góry, również powinniśmy sięgnąć po flanelę, która doskonale sprawdza się w trudnych warunkach outdoorowych.
Warto również wyszczególnić powody, dla których flanela znalazła zastosowanie właśnie w pościeli. Przede wszystkim – jest bardzo miła w dotyku. Delikatne włosie powstałe w procesie drapania flaneli sprawia, że pościel z niej wykonana jest przytulna i otula człowieka we śnie, wielu osobom pozwalając się lepiej wyspać. Jest cieplejsza niż zwykła pościel bawełniana, dlatego dobrze sprawdzi się jesienią i zimą. Jednak również dobrze przepuszcza powietrze, dzięki czemu skóra oddycha i nie budzimy się spoceni. Trzeba jednak uważać na skład – producenci niekiedy stosują domieszki włókien sztucznych, które mogą sprawić, że flanela bawełniana straci część zalet, za które jest ceniona.
Warto podkreślić, że wytrzymałość flaneli pozwala na wielokrotne pranie pościeli. Jest to szczególnie ważne w sypialniach alergików. Ich pościel należy prać wyjątkowo często, aby zapobiec rozwijaniu się roztoczy. Flanela bawełniana sama w sobie również nie uczula.
Przy tym pranie nie musi oznaczać żmudnego prasowania, ponieważ flanela niemalże się nie gniecie. Ze względu na charakterystyczny meszek, którym jest pokryta, czasie może się jednak lekko mechacić. Niechciane zmechacenia łatwo usunąć za pomocą golarki do ubrań. Dzięki temu pościel będzie służyła naprawdę długo.
Treść artykułu pochodzi z ebooka:
Czy wiesz, co nosisz? Czy Twój ulubiony sweter to prawdziwa wełna, czy tylko jej imitacja? Czy bluzka, którą tak kochasz, „oddycha”, czy przyciąga bakterie jak magnes?
Ten ebook pokaże Ci, jak rozpoznać jakość materiałów, unikać modowych rozczarowań i świadomie wybierać to, co najlepsze dla Ciebie i Twojej skóry. Odkryj tajemnice tkanin, naucz się dbać o ubrania, by wyglądały jak nowe przez lata, i bądź pewna, że Twój wybór zawsze jest trafny.
